Nie żyje profesor Adam Strzembosz, wybitny prawnik i sędzia

10 października 2025

Nie żyje profesor Adam Strzembosz, wybitny prawnik i sędzia. Był wiceministrem sprawiedliwości w rządzie Tadeusza Mazowieckiego oraz pierwszym prezesem Sądu Najwyższego i przewodniczącym Trybunału Stanu w latach 1990-1998. Pełnił funkcję przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa od 1994 do 1998 roku. Był też nauczycielem akademickim, związanym z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim. W ostatnich latach wypowiadał się na rzecz niezależności Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Krajowej Rady Sądownictwa.
Kawaler Orderu Orła Białego. Miał 95 lat.

Adam Strzembosz był nestorem polskich prawników. Od lat 50. XX wieku związany z wymiarem sprawiedliwości. Pracował w Sądzie Powiatowym dla Warszawy-Pragi, następnie w Sądzie Wojewódzkim w Warszawie i Instytucie Badania Prawa Sądowego przy Ministerstwie Sprawiedliwości (obecnie Instytut Wymiaru Sprawiedliwości). W 1980 roku był szefem tworzonej w sądownictwie „Solidarności”. Wystąpił publicznie z krytyką władz PRL w kwestiach społeczno-politycznych. W 1981 został przewodniczącym Komisji Zakładowej „Solidarności” w Ministerstwie Sprawiedliwości. Po wprowadzeniu stanu wojennego dzięki immunitetowi sędziowskiemu uniknął internowania. 19 grudnia 1981 roku został jednak odwołany przez Radę Państwa ze stanowiska sędziego Sądu Wojewódzkiego, a kilka dni później ze stanowiska docenta w Instytucie Badania Prawa Sądowego. Od 1988 brał udział w pracach przygotowawczych do obrad Okrągłego Stołu. Odpowiadał za opracowanie proponowanych zmian w prawie, w tym przede wszystkim w prawie karnym oraz dotyczących gwarancji niezawisłości sędziów i niezależności sądów. W samych obradach plenarnych nie wziął udziału, przewodniczył natomiast podzespołowi do spraw reformy prawa i sądów oraz był członkiem podzespołu do spraw reform politycznych. Od 1989 należał do Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” przy Lechu Wałęsie. W latach 90. był pierwszym prezesem Sądu Najwyższego i przewodniczącym Trybunału Stanu. W tym okresie zajął się problemami wymiaru sprawiedliwości, między innymi nowymi regulacjami prawnymi dotyczącymi zawodu sędziego. Przyczynił się do rozwoju współpracy z najwyższymi organami sądowymi innych państw europejskich oraz odbudowy autorytetu Sądu Najwyższego. Adam Strzembosz był też kandydatem na prezydenta RP w 1995 roku. Trzy lata później, po zakończeniu kadencji w Sądzie Najwyższym, przeszedł w stan spoczynku. Zainteresowania naukowe profesora Strzembosza koncentrowały się wokół kryminologii i problematyki przestępczości nieletnich. Od 1982 roku był związany z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim. W 2000 roku został powołany na stanowisko profesora zwyczajnego. Adam Strzembosz był uhonorowany licznymi wyróżnieniami. W 2008 roku odznaczono go Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2012 – Orderem Orła Białego. W 1996 roku udekorowany został Wielkim Krzyżem Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec. Otrzymał też między innymi Medal za Zasługi dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Nagrodę RPO imienia Pawła Włodkowica, Medal Świętego Jerzego, Wielką Odznakę Adwokatura Zasłużonym i w tym roku Nagrodę Główną Fundacji Służby Rzeczypospolitej.

PARTNERZY