Dyktowane srodkami bezpieczenstwa uszczelnienie granicy Stanów Zjednoczonych z Meksykiem spowodowalo, ze nielegalni imigranci, aby uniknac wykrycia przez patrole strazy granicznej, wybieraja szczególnie niebezpieczne odcinki przebiegajace przez tereny pustynne. Powoduje to rosnaca liczbe zgonów przy przekraczaniu granicy. W tym roku liczba przypadków smiertelnych moze siegnac 500, co byloby nowym rekordem. Wedlug raportu przedstawionego w parlamencie Meksyku, w pierwszych 6 miesiacach tego roku odnotowano conajmniej 275 ofiar smiertelnych wsród Meksykanów. Od czasu poprzedniego zaostrzenia przez Amerykanów srodków bezpieczenstwa na granicy- w 1994 roku – podczas próby przejscia przez zielona granice do USA zginelo conajmniej 4,5 tys. Meksykanów. Po niepowodzeniu projektu reformy imigracyjnej wladze USA koncentruja sie na dalszym uszczelnianiu granic, a nie – jak oczekiwali zwolennicy reformy – umozliwieniu imigrantom znalezienia legalnego zatrudnienia w Stanach. Eksperci wskazuja, ze zaostrzanie srodków bezpieczenstwa na granicy powoduje, ze nielegalni imigranci decyduja sie na szczególnie niebezpieczne trasy przy próbach nielegalnego przekraczania granicy, a szmuglerzy zwani kojotami podwyzszaja stawki za przeprowadzenie przez granice. To wszystko powoduje wzrost zgonów z wyczerpania, odwodnienia, a nawet z glodu na pustynnych odcinkach granicy amerykanskiej. Od pazdziernika ub. roku amerykanski Border Patrol natknal sie na 116 zwlok na pustyni w Arizonie. Byli to najczesciej ludzie, których porzucili na pustyni bezwzgledni przemytnicy. Jednoczeœnie amerykanskie patrole graniczne uratowaly 1450 osób na pustyni. Ale dane, które podaja amerykanskie srodki przekazu dotycza niemal wylacznie Meksykanów. Nieznana jest liczba smiertelnych ofiar z innych krajów Ameryki Lacinskiej, a takze z innych regionów swiata.
Coraz rzadsze – na szczescie – sa przypadki ujecia Polaków podczas przekraczania granicy amerykanskiej z Meksykiem. Swego czasu rozmawialem z tlumaczem Leszkiem Mickiewiczem z Chicago, wspólpracujacym z amerykanskim Border Patrol. Pan Leszek dokonuje tlumaczen na zywo przez telefon. Powiedzial mi, ze po zatrzymaniu Straz Graniczna poddaje nielegalnego emigranta przesluchaniu, które ma wyjawic drogi mafijne. Pytania dotycza kontaktów, hoteli, gdzie zatrzymany przebywal itd. Osoba zatrzymana nie jest sadzona, a miejsce, gdzie bywa przetrzymywana to niekoniecznie areszt. Mickiewiczowi nie udalo sie podczas tlumaczen dowiedziec, dlaczego przekraczajacy nielegalnie granice do USA Polacy niszcza swoje paszporty i wyrzucaja je w Meksyku. Prawdopodobnie boja sie, ze przy ewentualnym zatrzymaniu wladze amerykanskie zrobia im rewizje, ale do tego potrzebna bylaby decyzja sedziego. Leszek Mickiewicz opisal taki przypadek: Straz Graniczna zatrzymala dwie dziewczynki – Polki 11 i 14-letnia. Przejezdzaly przez granice w róznych samochodach i oddzielono je od matki. Nie mialy przy sobie zadnego dowodu, nie wiadomo bylo jak sie nazwaly, nie wiadomo skad pochodzily. I te biedne dziewczynki byly przesluchiwane. Matce najprawdopodobniej udalo sie granice przekroczyc. Mozna sobie wyobrazic w jakim ona byla stanie. Gdyby te dziewczynki posiadaly paszporty to bylaby prosta sprawa. Sa nieletnie, moznaby sie zwrócic o pomoc do konsulatu polskiego, przewiezc do Polski. Zatrzymani przy nielegalnym przekraczaniu granicy USA Polacy obawiaja sie, ze beda bici, torturowani, ze Amerykanie beda z nimi postepowac tak, jak kiedys to robilo sie w stosunku do aresztowanych przez SB. Nalezy wiec ich przekonywac, ze tak nie jest. Poza tym podczas przesluchania czesc klamie od poczatku do konca. Inni mówia prawde. Utarlo sie przekonanie, ze jak przez zielona granice do USA to tylko droga ladowa przez Meksyk i pustynie Arizony. Bywaja jednak tacy przedsiebiorczy Polacy, którzy staraja sie dostac tu droga morska. Umawiaja sie z wlascicielami jachtów, wchodza na poklad gdzies na Karaibach i plyna do portów na Florydzie. Ale Coast Guard ma sposoby i czesto niedoszli imigranci wpadaja, a jacht, jako uzyty do przemytu przepada. Z takimi przypadkami ma do czynienia Konsulat Honorowy RP w Miami, który niedawno odwiedzilem.
Jednak nie wszystkie informacje z granicy USA-Meksyk sa negatywne. Wiele wskazuje na to, ze uszczelnianie granicy skutkuje. O 24 procent spadla w ciagu ostatniego roku liczba aresztowan obcokrajowców usilujacych nielegalnie przedostac sie do USA przez granice z Meksykiem – podala rzadowa agencja ochrony granic i sluzb celnych. Agencja uznala to za dowód, ze granica jest szczelniejsza dzieki zatrudnieniu w ostatnich miesiacach dodatkowych patroli strazy granicznej, rozmieszczeniu na granicy 6 tys. zolnierzy Gwardii Narodowej i nowoczesnym srodkom technicznym, jak czu jniki, kamery itp. Od 1 pazdziernika do 30 czerwca agenci Strazy Granicznej zatrzymali ponad 682 tysiace nielegalnych imigrantów, podczas gdy w tym samym okresie rok wczesniej ponad 894 tysiace. Nie wiadomo jednak, jak wielu nielegalnym imigrantom udalo sie bezpiecznie przedostac przez zielona granice. Presja na uszczelnienie granic nasilila sie w ostatnich miesiacach w zwiazku z debata w Kongresie nad ustawa o reformie imigracji. Jej projekt przewidywal m.in. zbudowanie na poludniowej granicy wzmocnionego ogrodzenia ze stali i betonu na odcinku okolo 1000 km. Na razie plotu granicznego o takiej dlugosci nie bedzie, ale beda krotsze.