Uzyskanie obywatelstwa amerykanskiego stalo sie trudniejsze niz kiedykolwiek przedtem. Dotychczas sprawa ta interesowali sie glównie imigranci, adwokaci imigracyjni oraz etniczne srodki przekazu. Ale zmieniona sytuacja polityczna po 11 wrzesnia spowodowala, ze nie tylko wladze USA zaczely zwracac baczniejsza uwage kto zostaje obywatelem tego kraju. Interesuje sie tym tez prasa amerykanska i to czolowe tytuly. Dziennik NYT opublikowal obszerny komentarz redakcyjny, w którym z pewna troska pisze o sytuacji panujacej w zakresie naturalizowania emigrantów, mieszkajacych od lat w USA i pragnacych uzyskac obywatelstwo. Nie dosc, ze oczekiwanie na rozpatrzenie wniosku o przyznanie obywatelstwa przedluzylo sie znacznie i trwa powyzej roku to jeszcze wladze imigracyjne wprowadzaja nowa podwyzszona oplate za zlozenie podania o obywatelstwo – bedzie ona wynosic 300 dolarów od podania. Co wiecej, za rok ma sie zmienic, prawdopodobnie na niekorzysc dla zdajacych test na obywatelstwo. Obecnie jest to luzny egzamin prowadzony przez urzednika imigracyjnego, sprawdzajacy podstawowa znajomosc angielskiego oraz podstawowe informacje z zakresu wiedzy o systemie politycznym Stanów Zjednoczonych, wladzy jaka posiada kongres, kolorów flagi itd. Jednym z typowych pytan, jakie zadaja emigrantom urzednicy jest pytanie o to, która z poprawek do konstytucji daje prawo do glosowania bez wzgledu na plec. Wiekszosc rodowitych Amerykanów mialoby klopot z odpowiedzeniem na to pytanie, ale, co ciekawe – ponad 90 % zdajacych egzamin zna te odpowiedz. Nawiasem mówiac prawo do glosowania bez wzgledu na plec daje 19 poprawka. Obecnie pytania zadawane sa wedlug uznania egzaminujacego urzednika. Jedne sa dziecinnie latwe, inne wymagaja niezlej wiedzy co do systemu politycznego Stanów Zjednoczonych i dobrej znajomosci jezyka. Ale Bureau of Citizenship and Immigration Services pragnie wprowadzic jeden standardowy test, któremu byliby poddawania wszyscy zdajacy egzamin na obywatelstwo. Test ten mialby sprawdzac znajmosc historii Stanów Zjednoczonych, pisania po angielsku, czytania, a takze mówienia po angielsku. Nowy test bedzie zawieral odpowiedzi na zasadzie tzw multiple choice, czyli na kazde pytanie bedzie kilka odpowiedzi i nalezalo bedzie zakreslic jedna wlasciwa. Oprócz czesci pisemnej bedzie takze ustna. Choc biuro do spraw obywatelstwa twierdzi, ze test nie bedzie trudniejszy niz obecnie stosowane egzaminy to z pewnoscia bedzie on dluzszy i bardziej wyczerpujacy dla imigranta. Wladze imigracyjne udostepnia organizacjom dzialajacym w srodowisku imigranckim wzory testu, aby w oparciu o nie prowadzic nauke przygotowujaca do zdania testu. Jednak rzad nie przewiduje zadnych pieniedzy na subsydiowanie szkolen w tym zakresie.
W Stanach Zjednoczonych odczuwa sie dotkliwy brak kursów jezyka angielskiego dla obcokrajowców. To wlasnie slaba znajomosc jezyka powoduje glównie, ze w calych Stanach Zjednoczonych jest az 8 milionów cudzoziemców upawnionych do wystapienia o obywatelstwo, ale tego nie czynia przede wszystkim ze wzgledu na kiepska znajomosc angielskiego. W ubieglym roku przyznano obywatelstwo amerykanskie 645 tysiacom obcokrajowców. Urzad imigracyjny ma zaleglosci w rozpatrywaniu podan o obywatelstwo. Oblicza sie, ze w urzedzie tym zalega 345 000 opóznionych, nie rozpatrzonych jeszcze podan, czekajacych od ponad pól roku na samo wszczecie procesu, który trwa przecietnie ponad rok.
Tymczasem gubernator Illinois oglosil program stanowy pod nazwa “Nowa Amerykanska Inicjatywa” (“New American Initiative”), którego celem jest pomoc nowym imigrantom w uzyskaniu obywatelstwa. Przeznacza na ten cel 3 mln USD. Propozycja budzetowa wymaga akceptacji legislatury stanowej.
-“W stanie Illinois mieszka 1,5 miliona mieszkanców, którzy urodzili sie w Meksyku, Hondurasie, w Polsce, Rosji, czy Koreii. Jedynie 600 000 – mniej niz polowa – sposród nich posiada obywatelstwo Stanów Zjednoczonych” – powiedzial gubernator. Zamiarem Blagojevicha jest mobilizacja organizacji srodowiskowych, religijnych, lokalnych szkól wyzszych i doradców imigracyjnych, aby pomóc osobom,które kwalifikuja sie do ubiegania sie o obywatelstwo. Obecna inicjatywa gubernatora stanu jest rezultatem pracy zespolu roboczego d/s imigrantów, jaki zostal powolany w legislaturze stanowej. Latynoski Kongresman Louis Gutierrez – byly kolega Blagojevicha z amerykanskiego Kongresu – powiedzial po oswiadczeniu gubernatora:
-“Mamy szczescie, ze posiadamy gubernatora, który czuje sie zobowiazany do tworzenia ustaw, które chronia emigrantów i które moga pomóc w otwarciu mozliwosci dla Latynosów i innych mniejszosci, aby mogli realizowac amerykanskie marzenia”.
Sposród 1,6 miliona imigrantów mieszkajacych w Illinois okolo 340 000 imigrantów kwalifikuje sie do ubiegania si e o obywatelstwo, zas nastepna grupa 140 000 imigrantów bedzie sie kwalifikowac w ciagu nastepnych 5 lat. Celem programu ma byc bezposrednia pomoc dla 20 000 kwalifikujacych sie imigrantów w uzyskaniu obywatelstwa w ciagu jednego roku. Inicjatywa guberantora Blagojevicha uzyskala wstepne poparcie wiecej niz 15 senatorów stanowych i wiecej niz 28 poslów stanowych, reprezentujacych obydwie partie. Projekt guberatora Blagojevicha znalazl pozytywny odzew wsród wielu imigrantów, posiadajacych staly pobyt, którzy pragna sie aktywnie wlaczyc w kolejne aspekty zycia w USA, w tym w uczestnictwo w wyborach.
